Spanning: negeren of accepteren?!


Spanning, bijvoorbeeld bij het geven van een presentatie, het voeren van een slecht nieuwsgesprek, in een gesprek met een agressor, etc, is voor velen een belemmerende factor. ‘Het leidt zo af van de inhoud; ik kom heel anders over dan ik zou willen; de spanning verlamt me, blokkeert me, of leidt er juist toe dat ik onafgebroken praat, impulsief handel,……’. Herkenbaar? Wat heb jij allemaal al geprobeerd om de spanning beheersbaar te maken? Tevreden?

Spanning, angst is een belangrijk signaal dat het lichaam afgeeft: je bent mogelijk in gevaar! Een prachtig mechanisme dat met name essentieel is als je in levensgevaar bent. De adrenaline, endorfines en cortisol die vrijkomen in je lichaam, zorgen ervoor dat je alert wordt en blijft, je kunt bergen verzetten en pijn verdragen. Je kunt de ander uitschakelen, verstarren of vluchten.

Het geven van een presentatie, bijdrage aan een vergadering, optreden in de rechtbank, etc, past voor ons nog steeds in de categorie ‘gevaar’. Je steekt met je kop boven het maaiveld uit, met het risico dat je hoofd er afgehakt wordt/ uit de groep gegooid wordt. Levensgevaar….Zo althans interpreteert het lichaam zo’n situatie vaak, met alle gevolgen van dien. Vervelend is echter dat ook het cognitieve vermogen daalt en ‘bewust handelen’ wordt lastig.

Spanning is nuttig als het je alert maakt en je hierdoor geconcentreerd en met focus kunt werken. Als je teveel spanning ervaart, heeft het juist een negatief effect op je performance. Je bent hard aan het werk om de lichamelijke signalen van spanning onder controle te krijgen. Je hoofd gaat hard aan het werk. Allerlei doemscenario’s komen op, die je vervolgens weer probeert te relativeren. Je bent in gevecht met je spanning. Je aandacht en energie gaan vooral zitten in het beheersen en onderdrukken van de spanning. Druk hoor, daar boven….

Hoe maak je spanning hanteerbaar? Belangrijk is om van jezelf te weten wat jouw ‘dashbordlampjes’ zijn als je een lichte vorm van spanning voelt. Wat voel je in je lichaam? Op het moment dat je hier bewust van bent, kan je die spanning beïnvloeden, zodat deze werkbaar blijft en niet onnodig oploopt. Met concrete en eenvoudig toe te passen tips, kan jij je lichaam in een meer ontspannen staat brengen. Bewust handelen is dan makkelijker, je denkvermogen stijgt.

Je hebt een scala aan mogelijkheden, waarbij het belangrijk is dat je ervaart wat bij jou werkt. Er is helaas geen wondermiddel. De kracht van rust in je hoofd en in je lijf zit hem o.a. in:

  • Vlieguren maken: regelmatig in situaties komen waarin je spanning ervaart, leert je er beter mee om te gaan.
  • Ontwikkel de instrumenten die je lichaam ter beschikking heeft om je rustiger te maken: een goede ademhaling, ontspannen van spieren, geaard staan en zitten.
  • Vergroten van vaardigheden door ze aan te leren en het vaak te doen, leiden tot zelfvertrouwen en meer rust. ‘In welke situatie je dan ook komt, je kunt jezelf redden’.
  • Accepteren van spanning in plaats van er tegen vechten: ervaar waar zich spanning in jouw lichaam met name manifesteert. Merk dat bewust op. Laat het maar even toe. Het mag er zijn, ga niet vechten, laat los. Ik accepteer dat ik gespannen ben EN ik ga het toch doen.
  • Ontwikkel je Mindfulness: dus functioneer met aandacht voor wat er gebeurt in het hier en nu.
  • Voor sommigen is een cognitieve benadering door het ombuigen van belemmerende overtuigingen/ gedachten zinvol in de vorm van bijvoorbeeld NLP of RET.

Je ziet: er is zeker iets aan te doen om meer rust te ervaren en je spanning beheersbaar te maken. Wij helpen je hierbij graag!